Rypin

Cerkiew Święta Wprowadzenia Najświętszej Bogurodzicy do świątyni

RYPIN 3

W Rypinie od końca lat sześćdziesiątych XIX wieku powstała dość znaczna kolonia Rosjan składająca się z urzędników, oficerów i żołnierzy miejscowej Brygady Straży Pogranicznej. Już w 1883 roku prawosławni mieszkańcy Rypina podjęli starania o urządzenie w mieście cerkwi. W tymże roku Warszawski Generał  Gubernator z będących w jego zarządzie środków wyasygnował 400 rubli na urządzenie cerkwi domowej. Proboszcz soboru płockiego ofiarował 143 ruble, zaś mieszkańcy Rypina kwotę 342 rubli. Za łączną kwotę 885 rubli Komitet Budowy kupił ikonostas i niezbędne utensylia cerkiewne. Cerkiew urządzono w mieszkaniu naczelnika powiatu. Wybrane miejsce dla cerkwi okazało się nieodpowiednim. Cerkiew zamknięto już po jej urządzeniu. Dopiero w 1884 roku ponownie podjęto zgromadzenia funduszy na budowę oddzielnego budynku cerkwi. Miasto przekazało 1000 rubli z miejskiej kasy i 200 drzew z miejskiego lasu. Mieszkańcy powiatu na zebraniach zebrali 1093 ruble, szlachta powiatu zebrała 2097 rubli. Ponownie zaś mieszkańcy Rypina ofiarowali 1183 ruble, które wcześniej miały być przeznaczone na budowę szkoły 4 klasowej. Jeden z mieszkańców miasta W. L. Pruszewicz ofiarował plac o powierzchni 662 kwadratowych sążni. Przygotowanie placu, zwózka materiałów nadwyrężyła kasę komitetu budowy. Znowu prace wstrzymano. Dopiero w 1892 r. naczelnik guberni płockiej I. A. Janowicz uzyskał po 6 tys. rubli od św. Synodu i Urzędu Celnego. Projekt świątyni wykonał architekt guberni płockiej Józef Górski. Prace rozpoczęto w sierpniu 1894 roku pod nadzorem architekta Czechowskiego. Roboty prowadziła firma W. Gardeja i A. Meszkowskiego. Kamień węgielny położono 2 czerwca 1895 roku, a wyświęcenie cerkwi odbyło się 10 listopada 1896 roku. Murowaną cerkiew wybudowano na planie wydłużonego krzyża, w stylu bizantyjskim z jedną kopułą i dzwonnicą nad wejściem. Nad drzwiami umieszczono Ikonę Matki Bożej Częstochowskiej, namalowana przez malarkę wyznania katolickiego Wysocką jako dar dla cerkwi. Cerkiew posiadała rzeźbiony dębowy, złocony ikonostas wykonany za kwotę 950 rubli przez mistrza Bejma z Płocka. Ikony do cerkwi zamówiono za sumę 575 rubli w zakładzie Sidorski i Ska z Petersburga. Łączny koszt budowy zamknął się kwotą 23 tysiące rubli. Cerkiew mieściła do 850 wiernych. Zburzona w okresie międzywojennym. Literatura: UKAZ Sv. Sinoda ot 17.12.1892 g. nr 24796 o naznaćenii posobija iż sredstv tamożennago vedomstva (6000 rublej)na raschody po postroke novoj cerkvi v gor. Rypine, Plockoj gubernii. ChVEV 1893,s.37; USTROJSTVO i osvjaśćenie cerkvi v gorode Rypine. ChVEV 1897, s. 8-10; PAMJATI dobrago r.katolika (Prusevića V.L. – żertvovatelja sobstvennoj plośćadi pod cerkov). ChVEV 1900,s. 611; TYC Jerzy Leszek: Struktura demograficzna parafii św. Trójcy w Rypinie w latach niewoli narodowej (1793-1918). Studia Płockie 1980 (druk 1982) t. 8 s. 153-167;