Parafię prawosławną w Pułtusku erygowano w 1858 roku. Liczyła wtedy około trzystu wiernych. Była rota miejscowego oddziału wojska oraz 5-6 rodzin urzędników carskich w mieście. Przez długie lata domowa cerkiew nie miała stałego pomieszczenia i była bardzo uboga. Najpierw mieściła się na placu miejskim, na pierwszym piętrze w prywatnym domu Polaka – kamienicznika. Następnie w 1867 roku cerkiew na krótko przeniesiono do przejętego przez państwo pałacu biskupiego. W 1871 roku ponownie cerkiew przeniesiono do jednopiętrowego, wolnostojącego budynku po szkole niedaleko mostu przy wjeździe do miasta od strony Warszawy. Cerkiew zajmowała salę i dwa pokoje. W cerkwi umieszczono polowy ikonostas wykonany z drewnianych ram obciągniętych płótnem. Cerkiew posiadała jedynie jedną ikonę Św. Trójcy, malowana na drewnie umieszczoną w rzeźbionym kiotie. Mieściło 150 osób. Na początku lat siedemdziesiątych XIX wystąpiono z inicjatywą budowy cerkwi z prawdziwego zdarzenia. W 1871 roku oficjalnie rozpoczęto starania o budowę cerkwi. Dość szybko wykonano projekt cerkwi, wybrano miejsce budowy. Z pozostałych z poprzedniego roku w kasie funduszu cerkiewnego będącego w gestii Namiestnika Królestwa Polskiego wyasygnowano kwotę 10 tysięcy rubli. Dopiero w 1896 roku rozpoczęto zbiórkę środków na nowy budynek cerkwi. Kamień węgielny położono 17 sierpnia 1903 roku. Uroczyste wyświęcenie świątyni odbyło się 25 września 1905 roku. Pracami przy budowie cerkwi kierował warszawski architekt Popławski. Koszt budowy przewidziano na ponad 41 tys. rubli. Cerkiew była niezwykle piękna, z pięcioma kopułami i dzwonnicą. Mieściła około 600 osób. Stała na wysokim brzegu Narwi w byłym parku miejskim i dominowała nad miastem. Cerkiew okałał kamienny mur z kutą bramą, do której prowadziły kamienne schody. Do świątyni przekazano ikonę św. Mikołaja Cudotwórcy znalezioną w czasie bitwy z wojskami napoleońskimi pod Pułtuskiem. W okresie międzywojennym cerkiew rozebrano. Literatura: Komitet budowy cerkwi w Pułtusku ChVEV 1897, s. 85; Utverżdenie v zvanii predsedatelja Pultuskago cerkovno-prichodskago Popicitelstva. ChVEV 1884, s.174; 1890,s. 3; 1896, s. 215; ŻACHANOVIĆ M. prot.: Poseśćenie archiepiskopom Flavianom cerkvej v gorodach: Pultuske i Plonske. ChVEV 1896, s. 288-9; B.A.S.: Zakladka cerkvi v gor. Pultuske. ChVEV 1903, s. 593-5; Osvjaśćenie chrama w gor. Pultuske ChVEV 1905, s. 507-8;