Płońsk

Cerkiew św. Marii Magdaleny

PŁOŃSK

W 1884 roku Płońsk odwiedziła rodzina carska, car Aleksander III i cesarzowa Maria Fiodorowna. Na pamiątkę ich pobytu mieszkańcy miasta i powiatu postanowili z ofiar wiernych wybudować cerkiew. Władze miejskie przekazały na budowę 8,5 tys. rubli, zaś gmina żydowska przekazała bezpłatnie plac pod budowę i ufundowała dwa dzwony. Projekt cerkwi sporządził architekt guberni płockiej I. O. Górski. Kamień węgielny położono 22 lipca 1885 roku, a poświęcenia dokonano 26 października 1886 roku. Cerkiew na planie równoramiennego krzyża, była z klinkierowej cegły, a na rogach miała otynkowane pilastry. 30 tys. cegieł z własnej cegielni ofiarował ziemianin Ludwik Rau. Cerkiew zwieńczona była dwoma kopułami: nad częścią środkową i nad dzwonnicą, która tworzyła całość z cerkwią. Cerkiew pokryto ocynkowana blachą. Obie kopuły zwięczono żeliwnymi krzyżami. Do cerkwi prowadziło dwoje drzwi: od strony zachodnie i północnej od ulicy Płockiej. Z trzech stron cerkiew ogrodzono drewnianym ogrodzeniem. Od strony ulicy wykonano ogrodzenie z żeliwa na kamiennym fundamencie, ofiarowane przez właściciela fabryki z Płońska S. P. Kopelmanem. Wewnątrz cerkiew była pomalowana na biało. Ikonostas wykonany był z dębu w naturalnym kolorze i polakierowany. Ikony pochodziły z pracowni Kijewsko Perczerskiej Ławry i ofiarowane były przez naczelnika płońskiego powiatu W. A. Trzeciakowskim. Koszt budowy cerkwi zamknął się kwotą 12 tys. rubli. Cerkiew zburzona po odzyskaniu niepodległości. Literatura: Zakladka chrama v Plonske (22.07.1885 g.). ChVEV 1885, s. 238-9; Osvjaśćenie chrama 26.10.1886 g. ChVEV 1886, s. 322; Postrojka i osvjaśćenie pravoslavnoj cerkvi v gor. Plonske. ChVEV 1886, s. 325-6; [Cerkiew w Plońsku była filialną cerkvi Aleksandrinskoj kolonialnoj cerkwi] ChVEV 1886, s. 326; Slovo skazannoe po slućaju osvjaśćenija chrama vo imja Sv.Ravnoapostalskoj Maarii Magdaleny v gor. Plonske 26 oktjabrja 1886 g. Leontiem, arch. Cholmsko-Varśavskim. ChVEV 1886, s. 327-8; Sostav prichoda Plonskoj cerkvi. (K prichodu prićislit pravoslavnych żitelej Plonskago uezda, za isklućeniem gminy Pomevo, prinadleżaśćej k prichodu Aleksandrinskoj v russkich kolonijach cerkvi, i gor. Zakroćima, prićislennago k prichodu Novogieorgievskago krepostnago sobora). ChVEV 1888, s.322; Utverżdenie v dolznosti predsedatelja Plonskago prichodskago Popicitelstva. ChVEV 1890, s. 431; Hapanović Petr sv.: Pravoslavnyj chram v gor. Plonske. ChVEV 1891,s.133-8; Izvlećenie iż otćeta o dejatelnosti Plonskago cerkovno-prichodskago popicitelstva za 1895 g. ChVEV 1896, s. 112-4; ŻACHANOVIĆ M. prot.: Poseśćenie archiepiskopom Flavianom cerkvej v gorodach: Pultuske i Plonske. ChVEV 1896, s. 288-9;